Samuel en Barend Engelschman

vorige naam / volgende naam / namenlijst

Deze pagina wordt momenteel geredigeerd. Correcties en aanvullingen kunt u melden aan de redactie, via webmaster@herdenkingleiden.nl


Samuel Engelschman

16-12-1925 Amsterdam
9-7-1943 Sobibor

Weeshuisperiode:
13-1-1929 – 6-6-1930 en
10-2-1937 – 30-5-1940

 

 


Barend Engelschman

24-8-1927 Amsterdam
18-6-2012 Woerden

Weeshuisperiode:
15-11-1929 – 6-6-1930

 

 

Vader: Abraham Engelschman (chauffeur), 18-5-1894 Amsterdam – 31-3-1944 Midden Europa, gedeporteerd uit werkkamp op 30-10-1942
Moeder: Veronica de Vries, 2-8-1891 Haarlem – 1-10-1942 Auschwitz (gedeporteerd: 28-9-1942)

Zus/Broer:
Duifje 21-9-1917 Amsterdam – 16-11-2003 Amsterdam
Barend 1-8-1924 Amsterdam – 3-10-1924 Amsterdam

Biografie:

Abraham Engelschman en Veronica de Vries trouwden op 22 maart 1917 in Haarlem. Abraham was coupeur van beroep. Ze kregen samen vier kinderen. Hun oudste dochter werd vernoemd naar de moeder van Abraham. Hun tweede kind, Barend, werd vernoemd naar de vader van Veronica. Barend overleed al na enkele weken. Als derde werd Samuel geboren, vernoemd naar de vader van Abraham. Hun laatste kind, opnieuw een zoon, werd opnieuw Barend genoemd.

Veronica was zelf ook een weeshuiskind geweest. Ze woonde in Leiden in het Weeshuis van 1-1-1900 tot 26-7-1909 (bron: Kasteleyn). Verder was alleen Simon Korper een kind van een weeshuiskind.

Samuel woonde, met een lange onderbreking, bijna vijf jaar in het Weeshuis in Leiden. Hij verhuisde in 1940 naar de psychiatrische instelling ‘het Apeldoornsche Bosch’, hij was toen veertien jaar. In januari 1943 was hij zeventien jaar. Op Joodsmonument.nl is een uitgebreid In Memoriam over Samuel te lezen. Net voor de ontruiming van het Apeldoornsche Bosch besloot de begeleiding om sommige patiënten met wat eten en geld voor de trein te laten vluchten. Ook Samuel kreeg geld mee en hij reisde naar Amsterdam waar hij bij zijn zus aanklopte. Zijn niet-joodse zwager bracht hem echter naar het politiebureau. In het politiearchief zijn de verslagen te lezen hierover.

Samuel werd naar Vught gestuurd en hij moest enkele weken dwangarbeid verrichtten in Moerdijk. Tijdens zijn verblijft diende hij een verzoek in of zijn broertje Barend daar ook naar toe kan komen. Dat gebeurde niet. Samuel werd na enkele weken naar Westerbork gedeporteerd waar hij op 3 juli 1943 aankwam. Bij zijn gegevens werd met de hand toegevoegd ‘Leiden, weeshuis’ hoewel hij er al ruim drie jaar niet meer had gewoond. Bijzonder.

Samuel werd op 6 juli gedeporteerd naar Sobibor waar hij bij aankomst wordt vermoord. Ook de ouders van Samuel overleefden de oorlog niet.

Barend overleefde de oorlog door onder te duiken in Hilversum en Wageningen. Ook zijn zus Duifje overleefde de oorlog, vanwege haar gemengde huwelijk.

Barend emigreerde naar Palestina in 1947 maar kwam in 1954 terug naar Nederland. Hij was vliegtuigelektricien. Hij overleed in 2012.

 

Leiden, 14 september 2022, Barbera Bikker

 

Foto’s:

Brief Samuel Engelsman aan Levisson, 1938 (deel 1)
Brief Samuel Engelsman aan Levisson, 1938 (deel 2)
Samuel Engelschman, 1938

 

 

Joodsmonument.nl: Samuel en Barend Engelschman

vorige naam / volgende naam / namenlijst