vorige naam / volgende naam / namenlijst
Deze pagina wordt momenteel geredigeerd. Correcties en aanvullingen kunt u melden aan de redactie, via webmaster@herdenkingleiden.nl
Jansje (Jenny) van Santen
15-3-1914 Amsterdam
overleefde de oorlog
overleden 9-9-1962 New York
Weeshuisperiode:
16-6-1924 – 25-4-1932
Karel van Santen
16-9-1918 Amsterdam
10-9-1941 Mauthausen
Weeshuisperiode:
21-12-1926 – 2-7-1940
Esther (Esje) van Santen
20-05-1920 Amsterdam
overleefde; ondergedoken
overleden 3-3-2016 Den Haag
Weeshuisperiode:
5-2-1923 – 31-3-1939
en 25-5-1942 – 3-2-1943
Vader: David van Santen, 23-3-1889 Amsterdam
Moeder: Rachel van Santen-van Praag, 21-3-1886 Amsterdam
Broer: Philip Karel 6-11-1915 Amsterdam – 2-9-1941 Mauthausen (officieel)
Jenny, Karel en Esther woonden een deel van de tijd samen in het weeshuis:
Jenny, Karel en Esther: 21-12-1926 – 25-04-1932
Jenny en Esther: 16-6-1924 – 25-4-1932
Karel en Esther: 23-12-1926 – 31-3-1939
Biografie
David van Santen en Rachel van Praag trouwden op 21 december 1911 te Amsterdam. Ze vernoemen hun kinderen naar hun ouders. De ouders van David heetten Karel en Jansje van Santen-Sigaar en de ouders van Rachel heetten Philip en Esther van Praag-Stokvis.
Kort na de geboorte van Esther werd de moeder van het gezin opgenomen in het Provinciale Ziekenhuis Duin en Bosch in Castricum, een psychiatrisch ziekenhuis. (Bron: Joodsmonument.nl). Vader David van Santen moest toen alleen voor zijn vier kleine kinderen zorgen thuis. Drie van zijn kinderen gingen op verschillende momenten naar het Joodse Weeshuis in Leiden en woonden daar langere tijd. Philip ging met zijn vader bij opa Karel van Santen wonen. In 1932 verhuisden ze naar Den Haag en toen kwam oudste dochter Jenny weer bij hen wonen.
Karel werd in 1937 negentien jaar en moest toen vijf en halve maand het leger in. Hij diende waarschijnlijk in de ‘zomerlichting’ (van 1 april – 15 september) omdat hij in februari 1938 zonder uniform op de foto staat. (Bron: Kasteleyn).
Eind augustus 1939 werd Karel samen met Herman Stofkoper opgeroepen voor de mobilisatie. Waar woonde Karel in die tussentijd? Hij werd pas in juli 1940 uit het bevolkingsregister van Leiden uitgeschreven. Karel werkte bij de zilverfabriek van Van Kempen en Begeer in Voorschoten en later werd hij handelsreiziger.
Het verhaal van Karel staat beschreven in het boek Machseh Lajesoumim in hoofdstuk 8. Karel en zijn broer Philip werden bij de razzia van 22 februari 1941 in Amsterdam opgepakt, zij waren die dag in Amsterdam op bezoek. De broers werden gedeporteerd naar Mauthausen en hoorden tot de vroege slachtoffers van de Holocaust in augustus/september 1941. Op basis van het onderzoek dat gedaan werd voor het boek Machseh Lajesoumim blijkt dat Philip niet in Mauthausen is vermoord maar in Slot Hartheim in Oostenrijk, waar sinds mei 1940 een euthanasieprogramma werd uitgevoerd, Aktion T4 genoemd.
Karel zijn verhaal staat ook op een themasite van het archief in Amsterdam met daarbij ook enkele foto’s uit een privé collectie.
Begin oktober 1941 werd de familie van Santen in Den Haag door middel van een overlijdensbericht geïnformeerd over het lot van Philip en Karel. Hun vader werd ongeveer een jaar later ook naar Mauthausen gedeporteerd en vermoord.
De zussen Jansje (Jenny) en Esther overleefden de oorlog. Het archief in Amsterdam vermoedt dat moeder Rachel voor de oorlog reeds is overleden.
Esther kwam in 1942 nog even terug naar het Weeshuis in Leiden, ze voelde zich daar veiliger dan in Amsterdam. Enkele weken voor de ontruiming in 1943 vertrok ze weer, waarschijnlijk kreeg ze advies van buurman Hijme Stoffels dat het niet vielig was om te blijven. Ze dook onder.
Esther komt voor in de korte film van Maurits Schaap.
Foto’s en documenten:
(nog toevoegen)
Joodsmonument.nl: Karel van Santen
Language: English